شکاف لب ( لب شکری ) : همه ما در ابتدای دوران جنینی دارای شکاف لب و کام هستیم . در فاصله هفته ششم تا یازدهم دوران جنینی شکاف لب و شکاف کام جوش خورده و از کام بیرون می روند، اما در بچه هاییکه با شکاف لب یا کام به دنیا می آیند، شکاف در دوران جنینی به دلیلی جوش نمی خورد . یکی از نقایص مادرزادی شایع شکاف لب و کام است . این شکاف ها هنگامی رخ می دهند که بافت کافی برای تشکیل لب بالایی و پوشش سقف دهان وجود ندارد . عوارضی که در نتیجه این پدیده رخ می دهدرا به ترتیب " لب شکری" و " کام شکری " می نامند و ممکن است به تنهایی یا همراه هم دیده شوند . نوزاد مبتلا به شکاف لب ممکن است همزمان شکاف کام هم داشته باشد ، یا ممکن است فقط یکی از این دو حالت را داشته باشد . شکاف لب ممکن است خیلی ضعیف باشد و فقط به صورت یک فرورفتگی در لب بالا باشد ، یا ممکن است خیلی عمیق باشد و از لب شروع شده و تا داخل سوراخ بینی ادامه پیدا کند . شکاف کام ممکن است خیلی خفیف باشد و مشکل چندانی ایجاد نکند ، یا این که خیلی شدید باشد و کام کاملاً شکاف داشته باشد و مانع تغذیه ، مکیدن و حتی تنفس نوزاد شود . شکاف ها می توانند یک طرفه یا دو طرفه باشند . پسرها با شیوع بسیار بیشتری به لب شکری تنها مبتلا می شوند ، در حالی که دخترها اغلب دچار کام شکری بدون لب شکری می شوند . با وجود آنکه علل این دو عارضه دقیقاً روشن نیست ، تصور بر این است که دارای زمینه ارثی باشند . از جمله عوامل ایجاد شکاف لب و کام ، مصرف الکل و کشیدن سیگار در دوران باردری است . انواع مختلف شکاف لب و کام : به طور کلی سه نوع شکاف وجود دارد : 1- هم لب و هم کام دچار شکاف هستند . بیش از نیمی از شکاف ها از این نوع هستد . این نوع شکاف در پسربچه ها شایع تر است . حدود 13 درصد مبتلایان به این نوع شکاف به سایر ناهنجاری های مادرزادی نیز مبتلا هستند . 2- فقط کام شکاف دارد . یک سوم شکاف ها از این نوع هستند و بیشتر در دختر بچه ها دیده می شود . 3- فقط لب شکاف دارد . حدود یک پنجم مبتلایان به شکاف را شامل می شود . درمان : درمان شکاف لب یا کام به میزان زیادی بستگی به وضعیت سلامت نوزاد ، شدت و محل شکاف دارد.از آنجا که این شکافها ممکن است منجر به اختلالات رشدی ، تکلمی و روانی شوند، لازم است در اولین فرصت درمان شروع شود . جراحی برای ترمیم شکاف لب معمولاً بین 10 تا 12 هفتگی انجام می شود . سن مناسب برای ترمیم شکاف کام حدود 9 تا 18 ماهگی است . برای حصول نتایج بهتر ممکن است لازم باشد جراحی های بعدی نیز انجام شود . عوارض شکاف : نفس : ناهنجاری فک و کام باعث مشکل تنفس می شود. درمان شامل جراحی و به کارگیری پروتزهای دهانی است . تغذیه : تغذیه نوزادان مبتلا به شکاف نیز با مشکلاتی رو به رو است . همکاری متخصص تغذیه و گفتار درمانی ممکن است سودمند باشد . دستگاههای ویژه ای نیز به منظور تغذیه نوزاد در دسترس هستند . تأخیر در تکلم : برای اینکه کودک بتواند به درستی صدا و کلمات واضحی راتولید کند ، رشد وتکامل طبیعی لب و کام ضروری است . می توان با عمل جراحی ، شکاف را ترمیم نمود و با گفتار درمانی به تکامل گفتاری کودک کمک کرد .
شکاف لب ( لب شکری ) :
همه ما در ابتدای دوران جنینی دارای شکاف لب و کام هستیم . در فاصله هفته ششم تا یازدهم دوران جنینی شکاف لب و شکاف کام جوش خورده و از کام بیرون می روند، اما در بچه هاییکه با شکاف لب یا کام به دنیا می آیند، شکاف در دوران جنینی به دلیلی جوش نمی خورد .
یکی از نقایص مادرزادی شایع شکاف لب و کام است . این شکاف ها هنگامی رخ می دهند که بافت کافی برای تشکیل لب بالایی و پوشش سقف دهان وجود ندارد . عوارضی که در نتیجه این پدیده رخ می دهدرا به ترتیب " لب شکری" و " کام شکری " می نامند و ممکن است به تنهایی یا همراه هم دیده شوند .
نوزاد مبتلا به شکاف لب ممکن است همزمان شکاف کام هم داشته باشد ، یا ممکن است فقط یکی از این دو حالت را داشته باشد . شکاف لب ممکن است خیلی ضعیف باشد و فقط به صورت یک فرورفتگی در لب بالا باشد ، یا ممکن است خیلی عمیق باشد و از لب شروع شده و تا داخل سوراخ بینی ادامه پیدا کند . شکاف کام ممکن است خیلی خفیف باشد و مشکل چندانی ایجاد نکند ، یا این که خیلی شدید باشد و کام کاملاً شکاف داشته باشد و مانع تغذیه ، مکیدن و حتی تنفس نوزاد شود . شکاف ها می توانند یک طرفه یا دو طرفه باشند .
پسرها با شیوع بسیار بیشتری به لب شکری تنها مبتلا می شوند ، در حالی که دخترها اغلب دچار کام شکری بدون لب شکری می شوند .
با وجود آنکه علل این دو عارضه دقیقاً روشن نیست ، تصور بر این است که دارای زمینه ارثی باشند .
از جمله عوامل ایجاد شکاف لب و کام ، مصرف الکل و کشیدن سیگار در دوران باردری است .
انواع مختلف شکاف لب و کام :
به طور کلی سه نوع شکاف وجود دارد :
1- هم لب و هم کام دچار شکاف هستند . بیش از نیمی از شکاف ها از این نوع هستد . این نوع شکاف در پسربچه ها شایع تر است . حدود 13 درصد مبتلایان به این نوع شکاف به سایر ناهنجاری های مادرزادی نیز مبتلا هستند .
2- فقط کام شکاف دارد . یک سوم شکاف ها از این نوع هستند و بیشتر در دختر بچه ها دیده می شود .
3- فقط لب شکاف دارد . حدود یک پنجم مبتلایان به شکاف را شامل می شود .
درمان :
درمان شکاف لب یا کام به میزان زیادی بستگی به وضعیت سلامت نوزاد ، شدت و محل شکاف دارد.از آنجا که این شکافها ممکن است منجر به اختلالات رشدی ، تکلمی و روانی شوند، لازم است در اولین فرصت درمان شروع شود . جراحی برای ترمیم شکاف لب معمولاً بین 10 تا 12 هفتگی انجام می شود . سن مناسب برای ترمیم شکاف کام حدود 9 تا 18 ماهگی است . برای حصول نتایج بهتر ممکن است لازم باشد جراحی های بعدی نیز انجام شود .
عوارض شکاف :
نفس : ناهنجاری فک و کام باعث مشکل تنفس می شود. درمان شامل جراحی و به کارگیری پروتزهای دهانی است .
تغذیه : تغذیه نوزادان مبتلا به شکاف نیز با مشکلاتی رو به رو است . همکاری متخصص تغذیه و گفتار درمانی ممکن است سودمند باشد . دستگاههای ویژه ای نیز به منظور تغذیه نوزاد در دسترس هستند .
تأخیر در تکلم : برای اینکه کودک بتواند به درستی صدا و کلمات واضحی راتولید کند ، رشد وتکامل طبیعی لب و کام ضروری است . می توان با عمل جراحی ، شکاف را ترمیم نمود و با گفتار درمانی به تکامل گفتاری کودک کمک کرد .